Izvorni kod stranice Predznaci (muzika)

'''Predznaci''' su znaci u muzici kojima se [[nota]] svakog osnovnog [[ton]]a može povisiti ili sniziti.<ref>[http://klarinetknjige.wordpress.com/o-autorima/radivoj-lazic/ Radivoj Lazić] - [[Vlastimir Peričić]], [http://klarinetknjige.wordpress.com/category/osnovi-teorije-muzike/ ''Osnovi teorije muzike'']</ref><ref name="Primeri">[http://klarinetknjige.wordpress.com/o-autorima/radivoj-lazic/ Radivoj Lazić], [http://klarinetknjige.wordpress.com/literatura/339-2/ucim-klarinet-iii/ Škola za klarinet: ''Učim klarinet III'']</ref>

Zavisno od upotrebe, predznaci mogu biti: 

:1. '''''Slučajni''''' ili '''''akcidentali''''' ({{jez-fr|accidents}}, {{jez-eng-lat|accidentals}}, {{jez-it|accidenti}}, {{jez-nem|Akzidentien}} ili {{jez-lat|accidens}} = slučaj).<ref name="Vlasta">[[Vlastimir Peričić]], [[Vlastimir Peričić#Knjige|''Višejezični rečnik muzičkih termina'']]</ref> Oni se pišu ''samo ispred note'', na istoj liniji ili praznini i odnose se samo na istoimene note u tom taktu [[Datoteka:C sharp.png|60px|]] .

:2. [[Predznaci uz ključ|'''''Stalni''''' ili '''''predznaci uz ključ''''' ili '''''armatura''''']] ({{jez-fr|arm[at]ure}}, {{jez-eng-lat|key signature}}, {{jez-it|armatura}}, {{jez-nem|Vorzeichen}})<ref name="Vlasta"/>. Ovi predznaci se pišu samo ''iza notnog ključa'' i važe ''stalno'' za sve istoimene note u kompoziciji. Predstavljaju [[tonalitet]] kompozicije [[Datoteka:E major (C sharp minor).png|100px|]] .

:3. '''''Podsetnički''''' ili '''''sigurnosni'''''. Ovi predznaci stoje ispred note ''u zagradi'' i ''podsećaju'' [[izvođač]]a da neki znak još ''važi'': [[Datoteka:Sigurnosni predznak 2.jpg|135px|]] ili ''ne važi'': [[Datoteka:Sigurnosni predznak 1.jpg|200px|]]. 

== Tri predznaka ==
* [[Povisilica]] (''krst'' &nbsp;<math>\sharp</math> ) je znak koji povišava [[nota|notu]] za [[polustepen]]. Beleži se ispred note [[Datoteka:Music-sharp.png|50px|'''f''' - '''is''' = '''fis''']] . Osnovnom imenu note dodaje se nastavak '''''is''''' (npr. '''''f''''' - '''''is''''' = '''''fis'''''; '''''c''''' - '''''is''''' = '''''cis'''''; '''''g''''' - '''''is''''' = '''''gis''''' itd). 

* [[Snizilica]] (''be'' &nbsp;<math>\flat</math> ) je znak koji snižava notu za polustepen . Beleži se ispred note [[Datoteka:Music-flat.png|50px|]] . Osnovnom imenu note dodaje se nastavak '''''es''''' (npr. '''''c''''' - '''''es''''' = '''''ces'''''; '''''d''''' - '''''es''''' = '''''des'''''; '''''g''''' - '''''es''''' = '''''ges''''' itd). Sniženo '''''h''''', čita se '''''hes''''' ili '''''b''''' ('''''b''''' je češće u upotrebi). Sniženo '''''e''''' zove se '''''es''''', sniženo '''''a''''' - '''''as''''', a sniženo '''''f''''' - '''''fes'''''.

* [[Razrešnica]] ( <math>\natural</math> ) je znak koji poništava (razrešava) važnost prethodno napisane povisilice ili snizilice. Beleži se ispred note [[Datoteka:Music-natural.png|50px|]]
 
== Dvostruki predznaci ==
* [[Dvostruka povisilica]] ([[Datoteka:DoubleSharp.svg|10px]] umesto <math>\sharp\sharp</math> ) povišava notu za dva polustepena (tj. za celi [[Stepen (muzika)|stepen]]). Beleži se ispred note [[Datoteka:Music-doublesharp.png|50px|]] . Osnovnom imenu note dodaje se nastavak '''''isis''''' (npr. '''''c''''' - '''''isis''''' = '''''cisis'''''; '''''f''''' - '''''isis''''' = '''''fisis'''''; '''''g''''' - '''''isis''''' = '''''gisis'''''). 


* [[Dvostruka snizilica]] ( <math>\flat\flat</math> ) snižava notu za dva polustepena (tj. za celi stepen). Beleži se ispred note [[Datoteka:Music-doubleflat.svg|50px|]] . Osnovnom imenu note dodaje se nastavak '''''eses''''' (npr. '''''c''''' - '''''eses''''' = '''''ceses'''''; ali '''''e''''' - '''''eses''''' = '''''eses'''''; '''''h''''' - '''''eses''''' = '''''heses''''', a ne '''''beses'''''). 


* [[Dvostruka razrešnica]] ( <math>\natural</math> <math>\natural</math> ) je znak koji poništava (razrešava) važnost prethodno napisane dvostruke povisilice ili snizilice. Beleži se ispred note [[Datoteka:Dupla razresnica.jpg|63px|]] .

== Primeri sa predznacima ==
* Ako se u početku takta jedna nota povisi i ako se u narednim taktovim delovima pojavi ista ta nota (jedanput, dvaput...), povisilica se odnosi i na tu istu notu ili note. U narednom primeru povisilica se odnosi i na četvrti taktov deo - nota '''f''' je povišena u notu '''fis''': [[Datoteka:Povisilica.jpg|150px|]]. Ako četvrta [[Četvrtina note|četvrtina]] treba da bude nota '''f''', onda ispred nje mora da se stavi razrešnica, kao što pokazuje sledeći primer: [[Datoteka:Povisilica & razresnica.jpg|150px|]]

* Ako je poslednji taktov deo snižen (ili povišen) i [[luk (muzika)|lukom]] povezan za istu notu, predznak se ne piše ponovo ispred note, kao što pokazuje sledeći primer: [[Datoteka:Sinkopirana nota.jpg|170px|]] .

* Predznaci se pišu u visini [[notna glava|notne glave]] i ispred nje [[Datoteka:Predznaci 1.jpg|160px|]], a '''ne''' u visini [[Pomoćne linije|pomoćnih linija]], tj. ispred njih [[Datoteka:Predznaci 2.jpg|160px|]].

== Reference ==
{{Commonscat|Musical notation}}
{{Izvori}}
{{Muzički pojmovi}}

[[Kategorija:Muzički pojmovi]]
[[Kategorija:Muzička notacija]]